Son yıllarda kripto para piyasası, finansal okuryazarlığın önemine dikkat çeken raporlarla karşı karşıya. PiP World’ün 26 Kasım’da yayımladığı araştırma, kripto topluluğundaki finansal okuryazarlık oranının %25 gibi son derecede düşük bir seviyede olduğunu gösteriyor. Bu oran, ABD’deki genel finansal okuryazarlık ortalamasının yarısı kadar. Oldukça tehlikeli olan bu seviye, özellikle piyasalarda volatiliteyi artırabilecek panik satışları gibi davranışlara yol açıyor.
Finansal okuryazarlık neden önemli?
Kripto kullanıcılarının finansal okuryazarlık eksikliği, piyasa sinyallerini yanlış yorumlamalarına, riskleri küçümsemelerine ve getirileri abartmalarına neden olabiliyor. Araştırmalar, özellikle “hodler” ve “balina” gibi kripto yatırımcılarının daha yüksek bir finansal okuryazarlığa sahip olduğunu, ancak günlük işlem yapan veya spekülatif yatırımlar yapan grupların bu konuda geride kaldığını ortaya koyuyor. Ayrıca, Kanada gibi ülkelerde yapılan çalışmalar, kadınların kripto okuryazarlığında erkeklere göre daha düşük puan aldığını gösteriyor.
Sosyal medyanın rolü
IOSCO’nun Ekim ayında yayınladığı bir rapor, sosyal medyanın yatırım kararı alma süreçlerinde oynadığı tehlikeli rolü vurguluyor. Yanlış bilgi yayılımı, sürü davranışı ve FOMO (fırsatı kaçırma korkusu) gibi etkiler, sosyal medyadan bilgi alan bireyler için ciddi riskler oluşturuyor. Bu platformların finansal okuryazarlık seviyesi düşük bireyler üzerindeki etkisi, dolandırıcılık ve yanlış yatırım kararlarına daha açık hale getiriyor.
Çözüm ne olabilir?
Eğitim, bu sorunun çözümü için elbette en önemli adım. PiP World CEO’su Saad Naja, kripto dünyasında kullanıcı deneyimini basitleştiren ve finansal eğitimi destekleyen araçların geliştirilmesini öneriyor. Cüzdan uygulamaları ve borsaların, kullanıcıları eğitmek için oyunlaştırılmış öğrenme platformları ve risk hesaplayıcıları gibi özellikleri entegre etmeleri gerektiğini savunuyor. Bunun yanında, düzenleyici kurumların şeffaf ve anlaşılır kurallar oluşturması da piyasalara güven kazandırabilir. Piyasa güven sağladıkça, dinamikleri öğrenmeye sıcak bakan çok daha fazla kullanıcı aramıza katılacaktır.
Yatırımcılar ne yapabilir?
Bir kripto yatırımcısı olarak finansal riskleri daha iyi anlamak ve uzun vadeli düşünmek önemli. Örneğin, DeFi getirileri hakkında bilgi sahibi olmak isteyen bir yatırımcı, aynı zamanda faiz oranları ve parasal politikalar hakkında da bilgi edinmeli. Finans ile ilgili hemen hemen her şeyin bir şekilde birbiri ile bağlantılı olduğunu unutmamalıyız. Ayrıca, yatırım kararlarında sosyal medya yerine güvenilir kaynaklara başvurmak, riskleri minimize etmek açısından kritik öneme sahip.
Kriptoda da epey kullanılan “Do Your Own Research” adlı bir söylem vardır, “Kendi araştırmanızı kendiniz yapın” anlamını taşır. Yatırımcıların, tıpkı başkalarının paraları ile işlem yapmadıkları gibi o kişilerin söylemlerine göre kesin kararlar vermemeyi huy edinmeleri gerekir. Günün sonunda sizi en çok düşünen, yine siz olacaksınız.