İki yıllık uzun bir yolculuğun sonunda Celo, bağımsız bir blok zinciri olmaktan çıkıp Ethereum’un Layer-2 (L2) ağına resmen taşındı. Optimism’in OP Stack altyapısıyla entegre olan Celo, veri erişimi için EigenLayer’ın EigenDA sistemini kullanıyordu. Bu geçişle birlikte hem güvenliği hem de zincirler arası birlikte çalışabilirliği artarken, milyonlarca kullanıcısına daha güçlü bir altyapı sunuyor.
Yeni sistemle birlikte CELO token’ı artık doğrudan Ethereum üzerinde yer alıyor.
“Eve dönüş” sadece teknik değil, kültürel bir karar
“Bu sadece bir yükseltme değil, eve dönüş.” diyor cLabs ekibi. Kurucu ortak Rene Reinsberg’e göre bu adım, herkes için refahı mümkün kılma ve zincir üstü ekonomiyi büyütme hedefinin doğal bir uzantısı. Celo CEO’su Marek Olszewski ise Ethereum ile uzun süredir kültürel uyum içinde olduklarını vurguluyor: “Her zaman kendimizi Ethereum topluluğunun bir uzantısı olarak gördük.”
Geçiş, sadece teknik altyapıyı değil 1.000’den fazla projeyi de kapsıyor. Celo ekosisteminde yer alan Uniswap, Curve, Chainlink, Aave v3 gibi dev projeler artık Ethereum ile entegre çalışıyor. Günlük işlemler için MiniPay Wallet, Valora ve GainForest gibi uygulamalar da bu yeni yapının bir parçası.
Ayrıca yeni yapıyla birlikte Celo, blok süresini 1 saniyeye indirirken ortalama işlem ücretlerini 0.0005 dolara kadar düşürüyor. Her işlemden elde edilen gelirin bir kısmı karbon dengeleme projelerine aktarılıyor. Bunlara ek olarak artık kullanıcılar işlem ücretlerini USDT, USDC gibi ERC-20 token’larıyla ödeyebilecek.
Yeni dönemde sırada ne var?
Geçişle birlikte doğrulayıcılar artık blok üretmek yerine geçici RPC node’ları çalıştıracak. Ödüller, doğrudan akıllı sözleşmelerle dağıtılacak. Şimdilik merkezi bir sıralayıcı (sequencer) işlemleri düzenlese de ilerleyen dönemde bunun da merkeziyetsiz hale gelmesi planlanıyor.
